تحلیل و بررسی زنجیره های پرسش و پاسخ در دادگاه های کیفری

در تحقیق حاضر، به مطالعه و بررسی زنجیره های پرسش و پاسخ در دادگاه-های کیفری پرداخته شده است. با توجه به این که تعامل در نهادی چون دادگاه نامتقارن است و روابط قدرت به شکلی بارز نمود پیدا می کند، قطعأ در شاخص های گفتمان شفاهی مانند نوبت گیری، شیوه طراحی و توزیع نوبت های گفت وگو و همچنین نحوه پرسش و پاسخ و انواع پرسش وپاسخ هایی که در این محیط مطرح می شوند، در مقایسه با مکالمات معمولی تفاوت هایی وجود دارد. گرد آوری داده های این تحقیق از طریق حضور محدود به مدت ده روز در دادگاه های کیفری و با مشاهده و ثبت نوشتاری همزمان گفته های قاضی و متهم انجام گرفته که شامل رسیدگی به 20 پرونده با موضوعات مختلف می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که انواع پرسش های بکار رفته در این محیط به سه دسته پرسش های تقابلی(بله/خیر)، با کلمه پرسشی و چند گزینه ای تقسیم می شوند؛ پرسش های تقابلی و با کلمه پرسشی نیز هر کدام دارای زیر مجموعه هایی می باشند. به لحاظ کاربرد انواع پرسش ها، پرسش های با کلمه پرسشی بیش از همه بکار گرفته می شوند. برای پاسخ ها نیز، چهار گونه پاسخ مستقیم، غیر مستقیم، بی ربط و بدون پاسخ (سکوت) در نظر گرفته شد که پاسخ مستقیم پر کاربردترین نوع می باشد. علاوه بر موارد فوق، تأثیر رابطه قدرت بر نحوه پرسش و پاسخ، نوبت-گیری و ساختار های ترجیحی بکار رفته در این محیط نیز مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت و مشخص شد که در دادگاه نقش افراد کاملاً مشخص و از قبل تعیین شده است و قاضی به عنوان فرد دارای قدرت، جریان پرسش و پاسخ و نوبت کلام را در دست دارد و متهم در جایگاه پایین تر ملزم به ارائه پاسخ های ترجیحی است.